'ଶିକ୍ଷା ଓ ଗର୍ଭଧାରଣ ଉଭୟରେ ମହିଳାଙ୍କ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଧିକାର'

କୌଣସି ନାଗରିକଙ୍କୁ ତାଙ୍କର ଶିକ୍ଷା ଅଧିକାର କିମ୍ବା ପ୍ରଜନନ ସ୍ବାଧୀନତା ଅଧିକାର ମଧ୍ୟରେ ବାଛିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ। ଜଣେ ପୁରୁଷ ନିଜର ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ଅନୁସରଣ କରୁଥିବାବେଳେ ତାଙ୍କ ପିତା ହେବାର ଆନନ୍ଦ ଉପଭୋଗ କରିପାରୁଛନ୍ତି। ଯେତେବେଳେ ଜଣେ ମହିଳାଙ୍କୁ ଗର୍ଭଧାରଣର ପୂର୍ବ ଏବଂ ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ବିଶେଷ ଯତ୍ନର ସହ ଯିବାକୁ ପଡିଥାଏ। ଏହା ତାଙ୍କର ପସନ୍ଦ ନୁହେଁ ବରଂ ପ୍ରକୃତିର ପସନ୍ଦ। ପ୍ରସବ କରୁଥିବା ମା’ଙ୍କ ଉପରେ ଆମର କି ପ୍ରଭାବ ପଡ଼ିବ ତାହା ଆମକୁ ସ୍ଥିର କରିବାକୁ ପଡ଼ିବ। ଏକ ମାମଲାରେ ରାୟ ଦେବାବେଳେ ଦିଲ୍ଲୀ ହାଇକୋର୍ଟ ଏହି ଐତିହାସିକ ମନ୍ତବ୍ୟ ଦେଇଛନ୍ତି। ପାଠପଢ଼ା ଅବା ଗର୍ଭଧାରଣ ଉଭୟ ମହିଳାଙ୍କ ଅଧିକାର। କୌଣସି ଗୋଟିଏକୁ ଚୟନ କରିବା ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ନୁହେଁ ବୋଲି କୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି।ସ୍ନାତକ ଏବଂ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ପାଠ୍ୟକ୍ରମରେ ମାତୃତ୍ୱ ଛୁଟି ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ନିୟମାବଳୀ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବାକୁ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଆୟୋଗ (ୟୁଜିସି) ମାଗିଥିବା ଜଣେ ମହିଳାଙ୍କ ଆବେଦନ ଉପରେ କୋର୍ଟ ଶୁଣାଣି କରିଥିଲେ। ବାସ୍ତବରେ, ଆବେଦନକାରୀ ଡିସେମ୍ବର ୨୦୨୧ରେ ମିରଟର ଚୌଧରୀ ଚରଣ ସିଂ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଦୁଇ ବର୍ଷର ଏମଇଡି ପାଠ୍ୟକ୍ରମରେ ନାମ ଲେଖାଇଥିଲେ। ସମ୍ପୃକ୍ତ ଡିନ ଏବଂ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର କୁଳପତିଙ୍କ ପୂର୍ବରୁ ସେ ମାତୃତ୍ୱ ଛୁଟି ପାଇଁ କରିଥିବା ଆବେଦନକୁ ଫେବୃଆରୀ ୨୮ ରେ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିଥିଲେ। ମାମଲାର ଶୁଣାଣି ବେଳେ ମେ ୨୩ ରେ ଜଷ୍ଟିସ ପୁରୁଷେନ୍ଦ୍ର କୌରବ ମହିଳାଙ୍କୁ ଆଶ୍ୱସ୍ତି ପ୍ରଦାନ କରୁଥିବାବେଳେ ତାଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତିରେ କହିଥିଲେ ଭାରତୀୟ ସମ୍ବିଧାନ ଏକ ଭେଦଭାବହୀନ ସମାଜ ଗଠନ କରିଛି। ଯେଉଁଠାରେ ନାଗରିକମାନେ ସେମାନଙ୍କର ଅଧିକାରକୁ ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବେ ଏବଂ ରାଜ୍ୟ ମଧ୍ୟ ସେମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର ଅଧିକାର ପ୍ରତିପାଳନ କରିବାକୁ ଅନୁମତି ଦେଇଛନ୍ତି।ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ଡିନ ଏବଂ କୁଳପତିଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ରଦ୍ଦ କରି ଜଷ୍ଟିସ କୌରବ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟକୁ ମାତୃତ୍ୱ ଛୁଟି ପାଇଁ ଆବେଦନକାରୀଙ୍କ ଆବେଦନକୁ ବିଚାର କରିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି। କୋର୍ଟ କହିଛନ୍ତି ଯଦି ଆବେଦନକାରୀ ୫୯ ଦିନର ମାତୃତ୍ୱ ଛୁଟି ପରେ ଥିଓରୀ କ୍ଲାସରେ ୮୦ ପ୍ରତିଶତ ଉପସ୍ଥାନର ମାନଦଣ୍ଡ ପୂରଣ କରନ୍ତି, ତେବେ ତାଙ୍କୁ ବିଳମ୍ବ ନ କରି ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ପରୀକ୍ଷାରେ ହାଜର ହେବାକୁ ଅନୁମତି ଦିଆଯାଉ।